Socialisatie
Wat is dan wel socialiseren? Even een korte (onvolledige) toelichting op socialiseren.
Socialisatie is het proces waarbij iemand, bewust en onbewust, de waarden, normen en andere cultuurkenmerken van zijn groep krijgt aangeleerd. Dit gaat over mensen. Voor honden geldt in principe hetzelfde.
Normen zijn concrete richtlijnen voor het handelen.
Normen zijn gedragsregels; opvattingen over hoe honden zich in bepaalde situaties wel en niet dienen te gedragen. Normen kunnen positief zijn (geboden) of negatief (verboden). Voor mensen zijn er duizenden sociale spelregels die ons gedrag sturen. Dat wordt voor een hond een onmogelijke taak om dat allemaal aan te leren. De kunst is om voor de hond een keuze te maken die aansluit op zijn omgeving. Die normen gaan we hem aanleren.
Waarden zijn opvattingen over wat wenselijk is. Waarden zijn idealen en motieven die in een samenleving of groep als nastrevenswaardig worden beschouwd. Voor een hond is dit moeilijk in te schatten. Welke idealen heeft een hond? Of welke motieven? In elk geval is een van de motieven voor de hond "eten". Een ander motief is beloning.
De kunst is om de hond bekend te maken met zijn omgeving en alles wat zich in die omgeving kan voordoen. Daarbij leer je hem het door u gewenste gedrag aan. Het beste doe je dat in zijn jeugd. Maar waarschijnlijk zul je de hond nooit met alles bekend kunnen maken. Daarvoor heeft hij wel zijn leven lang nodig. En dan nog zal hij niet 100% bekend worden met zijn omgeving, temeer daar een omgeving aan verandering onderhevig is. Een conclusie is dat socialisatie zich niet tot het eerste jaar beperkt, maar dat je een hondenleven lang bezig moet zijn met socialiseren. Nog een conclusie is dat je socialiseren niet met 1 of 2 keer per week naar de hondenschool af kunt doen. Socialiseren van een hond is een dagelijkse bezigheid. De socialisatie van de pup is ook mede afhankelijk van zijn aangeboren eigenschappen. Een pup die wat angstig is, zal na een korte periode al wennen aan zijn gezin (zijn roedel) en zal dan geen of weinig angst meer laten zien. De angst zal weer opleven als je met de pup naar buiten gaat, of naar drukkere vreemde plekken. Zoals een markt, een winkelcentrum, een schoolplein met kinderen, een bus of treinstation of iets anders. Juist dan is het belangrijk om de pup kennis te laten maken met deze situaties en de hond te leren hoe hij zich dient te gedragen. En dat kan best een behoorlijke klus zijn. Tijdens de angstfases van een pup is het belangrijk om de pup te leren om ook met angstige dingen om te gaan. Dus als de pup ergens van geschrokken is, zoek dan een vergelijkbare situatie op en oefen met hem om met die situatie om te gaan. Laat het niet zomaar voorbijgaan! Als je dat nalaat, dan zal de hond zijn leven lang bang blijven voor die situatie. Het gaat erom dat je je goed realiseerd dat een pup veel aandacht nodig heeft, maar ook dat je een zekere kennis van zaken nodig hebt om de hond goed te kunnen socialiseren.
Voorbeeld 1: Wij hebben een hond aan een Nederlands gezin in Frankrijk geleverd. Die hond leefde ook als een koning in Frankrijk. Hij had zijn eigen wijngaard en had alle vrijheid die een hond zich kan wensen. Na 6 maanden nam de eigenaar contact met ons op. Zij hond blafde naar iedereen, was bang als hij mee ging naar het dorp of de stad in de buurt en deed lelijk tegen vriendjes en vriendinnetjes van de kinderen. Thuis was het een ideale hond. Vriendelijk en gehoorzaam.
De eigenaar heeft de hond toen tijdelijk bij ons gebracht voor een aantal dagen. We hebben toen geoefend met hem met verschillende vreemde mensen en zijn met hem naar drukkere plaatsen gegaan. Binnen 1 week blafde de hond niet meer naar vreemden en liep hij rustig mee in het winkelcentrum. Het bleek dat de hond in Frankrijk bijna niet mee ging naar het dorp en weinig vreemde situaties meemaakte. Het is dus belangrijk dat dit in de leefomgeving opgepakt wordt. Wat betreft het blaffen naar de "vriendjes en vriendinnetjes" van de kinderen: het bleek dat het niet zulke goede vriendjes en vriendinnetje waren. Ze pesten de kinderen veel. En dat vindt een hond nou eenmaal niet leuk. Dus nooit een hond alleen laten met de kinderen, en zeker niet onder deze omstandigheden.
Als je met je hond naar een goede hondenschool gaat, dan kunnen zij je goed adviseren over de socialisatie. Maar: niet alle hondenscholen zijn even goed. Nog een voorbeeld:
Voorbeeld 2: Iedere pup bijt als hij speelt. Dat hoort bij een pup. Als eigenaar zul je dat bijtgedrag moeten afleren, maar wel op een hondvriendelijke manier. Tenslotte is dit geen agressie van de hond, maar een normale manier van spelen wat al vroeg in het nest begint.
Een van onze puppen zat op een hondenschool waar de eigenaar tijdens het spelen met zijn pup en het belonen van zijn pup constant gebeten werd. Dit werd niet opgepakt door de trainer. Op een gegeven moment werd de eigenaar zo hard gebeten dat hij naar de huisarts moest om een tetanus injectie te halen. Zelfs toen greep de trainer niet in. Hij maakte zich meer druk over het "mooi volgen" van de hond. De eigenaar heeft toen contact met ons opgenomen en Yma heeft de eigenaar laten zien hoe dat bijtgedrag afgeleerd kan worden. De laatste berichten zijn goed. De hond heeft geleerd wat zijn grenzen zijn (de norm, zie eerder)
Het blijkt ook dat niet iedereen even goed in staat is om grenzen te stellen.
Voorbeeld 3: Iemand had een pup van ons en had zich van tevoren goed voorbereid op de opvoeding. Maar wat hij ook deed, de pup bleef hem bijten, in de handen, de voeten, de benen, maar ook in zijn eigen riem. Ten einde raad heeft hij een honden 'gedragsdeskundige' in de hand genomen. Dat leek in de eerste instantie tot verbetering te leiden, maar dat was van korte duur. Uiteindelijk gaf de 'gedragsdeskundige' het advies om dit bijtgedrag af te leren met behulp van een trainingshalsband met een afstandsbediende citrus spuit.
Sommigen vinden dit wel een geschikt trainingsmiddel, maar wij zijn een andere mening toegedaan, zeker voor een pup van 14 weken oud! Hoe dan ook, ook dat hielp niet. Uiteindelijk hebben we de hond weer kunnen herplaatsen. Het bijtgedrag was al snel helemaal verdwenen.
Hoe goed sommige mensen het ook bedoelen en hoe goed iemand zich heeft voorbereid (en deze eigenaar had dat zeker gedaan), soms is de combinatie van de hond/eigenaar niet goed. Soms is iemand ook gewoon niet geschikt voor een hond.